Toplu ödeme mi, maaş mı? Devletin katkı payı ne kadar? Fondan çıkmak isteyince ne olur? Tüm Sorular ve Cevaplar Burada

Finans Gündem, 'Bireysel Emeklilik Sistemi’nde büyük bir yaraya parmak basıyor. ‘Yara’ diyoruz çünkü, “BES Dosyası’nı açıyoruz” anonsunu yayınladığımız 1 hafta içinde yağan yüzlerce soru bunun kanıtı. ‘Büyük’ diyoruz çünkü, sorulardan da anlaşılıyor ki; BES’le ilgilenen ya da katılımcı olan vatandaşlarımızın çoğu, konu hakkında yeterince bilgi sahibi değil. Ya da öğrendiği ‘yanlış’ları doğru sanıyor.

İşte bu nedenle, iddia ediyoruz; yüzlerce soru arasından yapılan titiz bir seçimle, çoğunluğun kafasındaki bulanıklığı ortadan kaldıracak bu dosya ile BES ilk kez bu kadar iyi anlaşılacak, ilk kez insanlar sistemi bu kadar sevecek, içinde olmak için can atacak.

“Hayat ve Sağlık sigortaları” dendiğinde Türkiye’de akla gelen ilk isim olan, projeleriyle sektöre damgasını vurmuş, tecrübesi karşısında herkesin şapka çıkardığı ERGO Emeklilik ve Hayat A.Ş.Genel Müdürü Recep Akkaya’nın elinden geçen ve yeni yasadan kesintiye, fonlardan devlet desteğine cevap bulan tüm sorular, Türk sigorta sektöründe gündem yaratacak.

DUYMAK, BİLMEK, ANLAMAK

Şimdi sözü, ‘’Bakmak ile görmek’’ aynı gibi görünse de farklı anlamlar içerir. Bakmak göz ile görmek ise beyin ve gönül ile olur. Genelde kafamızı kaldırdığımız zaman göz açımızdaki her şeye bakarız ama içlerinden işimize yarayacak olana odaklanırız, görmek istediğimizi görürüz. 2003 yılında başlayan BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ de bunun benzeri bir şey. Şu ana kadar sisteme yaklaşık 3 milyon kişi katıldı ve bu kişilerin ödediği katkı payları ile oluşan fon büyüklüğü 17 milyar TL’ye ulaştı. Sisteme katılan ve katılmayanlar ile birlikte toplumda neredeyse her 3 kişiden 1’ i artık Bireysel Emeklilik Sistemini duymuş, biliyor durumda. Ancak sisteme katılanlardan her 3 kişiden belki 1’ i niçin katıldığını tam anlamı ile anlamış durumda. Bu nedenle, ‘’DUYMAK, BİLMEK ile ANLAMAK’’ aynı gibi görünse de farklı anlamlar içeriyor” diyen ERGO Emeklilik ve Hayat A.Ş. Genel Müdürü Recep Akkaya’ya bırakıyoruz. Siz sordunuz, o cevap verdi.

Bireysel Emeklilik Sistemi nedir?

*Bireysel Emeklilik Sistemi bugünden gelecek için yapılan bir tasarruf sistemidir. Yapılan küçük tasarruflar ile gelecekte bir birikim oluşur. Bu birikimi isteyen toplu olarak alır, istediği gibi değerlendirir; isteyen sigorta/emeklilik şirketinden maaş olarak belli dönemlerde alır.

*Emeklilik şirketlerinin değişik risk gruplarını içeren emeklilik fonları vardır. Katılımcı bu emeklilik fonlarından istediğini seçer, bir yıl içinde ekonominin gidişine göre 6 kez değiştirebilir. Bu fonlar herkesin bildiği döviz, kamu kağıtları, hisse senedi, vadeli hesaplar vb den oluşur.Fonların getirisi hakkında emeklilik şirketleri müşterilerine mektup, mail, internet, çağrı merkezi, vb aracılığı ile bilgi verir. Kaldı ki basında da emeklilik fonlarının günlük getirileri şirket ve fon türü bazında açıklanır. Emeklilik fonlarının getirileri vergiden istisnadır.

*Katılımcı emeklilik fonlarını yılda 6 kez değiştirebilir. Yakından takıp etmesi ve değiştirmesi de tavsiye edilir. Örneğin; 2011 yılında hisse senedi fonlarını seçmiş olan katılımcı fonlarını değiştirmedi ise İMKB’nin düşmesi nedeni ile hisse senedi fon değeri de düşmüş olacaktır. Ancak bilindiği üzere 2012 yılında İMKB endeksi 63 bin seviyelerinde ve hisse senedi fonları yaklaşık yüzde 25 kazandırmış durumda.

*Bireysel Emeklilik Sistemine ödenen paralar (katkı payı) brüt ücretin yüzde 10 ve asgari ücret tutarını aşmamak şartı ile vergi matrahından düşülür. Örneğin; yüzde 25 vergi diliminde olan bir katılımcı 100 birim para öder, yani 100 birimlik fon satın almış olur. Vergi avantajını kullanarak 25 birimini geri alabilir. Yani 75 birim öder, 100 birim değerinde emeklilik fonu satın almış olur. Bazı katılımcıların vergi mükellefi olmaması, yoğun yaşam temposu, vb sebeplerle bu avantajdan yararlanmadığı tespit edildi. BES mevzuatı tekrar düzenlendi ve 6327 sayılı kanun 29 Haziran 2012 tarihli resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girdi.Yeni uygulama ile 1 Ocak 2013 itibariyle eski ,yeni her katılımcı 100 birim BES katkı payı öderse Devlet de katılımcı hesabına 25 birim katkı payı ödeyecek. Devletin ödeyeceği üst sınır her yıl için asgari ücret yıllık tutarının yüzde 25’i oranında olacak.